સિવિલ ડિફેન્ડ મોક ડ્રિલ ગુજરાત- પાકિસ્તાન સાથે વધતા તણાવ અને 22 એપ્રિલે પહલગામ આતંકી હુમલા બાદ ભારત સરકારે દેશની નાગરિક સુરક્ષા તૈયારીઓને મજબૂત કરવા નિર્ણય લીધો છે. આ અંતર્ગત, 7 મે, 2025 ના રોજ દેશના 7 રાજ્યોના 244 જિલ્લાઓમાં સિવિલ ડિફેન્સ મોક ડ્રિલ યોજાશે. આ ડ્રિલ દરમિયાન જાહેર સ્થળો જેવા કે બસ સ્ટેન્ડ, રેલવે સ્ટેશન, મોલ અને મોબાઈલ ફોનમાં સાયરન વાગશે, જે નાગરિકોને યુદ્ધ જેવી કટોકટી માટે સજ્જ થવાનું સંકેત આપશે. દેશમાં આવી સાયરન છેલ્લે 1971 ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ દરમિયાન વાગી હતી, અને 54 વર્ષ બાદ આવતીકાલે ફરી વાગશે.
સિવિલ ડિફેન્ડ મોક ડ્રિલ ગુજરાત – ગુજરાતમાં વડોદરા, સુરત, તાપી, અમદાવાદ, જામનગર, દ્વારકા, કચ્છ, ભરૂચ, ગાંધીનગર, ભાવનગર, મહેસાણા, નર્મદા, નવસારી, ડાંગ અને અન્ય જિલ્લાઓમાં મોક ડ્રિલ યોજાશે. રાજ્યમાં આ ડ્રિલની જવાબદારી IPS અધિકારી મનોજ અગ્રવાલને સોંપવામાં આવી છે. આ ડ્રિલનો હેતુ સ્થાનિક વહીવટ, પોલીસ અને નાગરિકોની તૈયારી ચકાસવાનો છે.
મોક ડ્રિલમાં કોણ ભાગ લેશે?
આ સિવિલ ડિફેન્સ ડ્રિલમાં નીચેના લોકો અને સંસ્થાઓ સામેલ થશે:
-
જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ અને સ્થાનિક વહીવટ
-
સિવિલ ડિફેન્સ વોર્ડન અને હોમગાર્ડ્સ
-
પોલીસ દળ
-
રાષ્ટ્રીય કેડેટ કોર્પ્સ (NCC), રાષ્ટ્રીય સેવા યોજના (NSS), અને નેહરુ યુવા કેન્દ્ર સંગઠન (NYKS)
-
કોલેજ અને સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓ
આ ડ્રિલમાં લગભગ 4 લાખ સ્વયંસેવકો ભાગ લેશે, જેમાં સ્થાનિક પોલીસ અને અન્ય સુરક્ષા એજન્સીઓ પણ સામેલ હશે.
સાયરનનું મહત્વ અને તેની વિશેષતાઓ
સાયરનનો ઉપયોગ કટોકટીની સ્થિતિમાં નાગરિકોને ચેતવણી આપવા માટે થાય છે. તેની ખાસિયતો નીચે મુજબ છે:
-
અવાજની રેન્જ: 2-5 કિલોમીટર સુધી સંભળાય છે.
-
ડેસિબલ સ્તર: 120-140 ડેસિબલનો તીવ્ર અવાજ.
-
અવાજની પેટર્ન: ધીમે ધીમે વધે છે અને પછી ઘટે છે, જેથી લોકોનું ધ્યાન ખેંચાય.
આ સાયરન હવાઈ હુમલા અથવા અન્ય ખતરાની ચેતવણી આપવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે, જે નાગરિકોને આશ્રય લેવા અથવા સલામત સ્થળે જવા માટે સંકેત આપે છે.
શા માટે આ ડ્રિલ મહત્વની છે?
આ મોક ડ્રિલનો હેતુ નાગરિકો અને સરકારી તંત્રની યુદ્ધ જેવી કટોકટી માટેની તૈયારી ચકાસવાનો છે. 22 એપ્રિલે પહલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલામાં 26 લોકોના મોત બાદ ભારત-પાકિસ્તાન સંબંધોમાં તણાવ વધ્યો છે. આ ડ્રિલ સિવિલ ડિફેન્સ રૂલ્સ, 1968 હેઠળ યોજાશે અને તેમાં બ્લેકઆઉટ, ઇવેક્યુએશન, અને મહત્વની સંસ્થાઓના છદ્માવરણનો સમાવેશ થશે.
ગૃહ મંત્રાલયના નિર્દેશ મુજબ, આ ડ્રિલમાં એર રેઇડ સાયરનનું પરીક્ષણ, નાગરિકોને તાલીમ, અને કંટ્રોલ રૂમની કાર્યક્ષમતા ચકાસવામાં આવશે. ગુજરાત સહિત સરહદી રાજ્યોમાં આ ડ્રિલ ખાસ મહત્વ ધરાવે છે, કારણ કે આ વિસ્તારો વ્યૂહાત્મક રીતે સંવેદનશીલ છે.
નાગરિકો માટે સૂચનો
-
સાયરન સાંભળો: જો સાયરન વાગે, તો શાંત રહો અને નજીકના આશ્રયસ્થાને જાઓ.
-
ટ્રાફિક ડાયવર્ઝન: ડ્રિલ દરમિયાન ટ્રાફિક ડાયવર્ઝન અથવા પાવર કટનો અનુભવ થઈ શકે છે.
-
જાગૃતિ: સ્થાનિક વહીવટની સૂચનાઓનું પાલન કરો અને આ ડ્રિલને ગંભીરતાથી
આ પણ વાંચો- અમદાવાદમાં વકફની જમીન પચાવનાર સલીમખાનના ઘરે EDના દરોડા