વટ પૂર્ણિમા – (Vat Purnima 2025)હિન્દુ ધર્મમાં, જ્યેષ્ઠ મહિનાની પૂર્ણિમાને ખૂબ મહત્વ છે. વટ પૂર્ણિમાના દિવસે, કેટલાક લોકો તર્પણ અને પિંડદાન કરીને તેમના પૂર્વજોને મોક્ષ આપવાનો પ્રયાસ પણ કરે છે. જોકે, પિતૃ પક્ષ ખાસ કરીને શ્રાદ્ધ વિધિ માટે નિર્ધારિત છે, પરંતુ પૂર્ણિમા તિથિ અને ખાસ કરીને વટ પૂર્ણિમાના શુભ દિવસને પૂર્વજો માટે કેટલાક કાર્ય કરવા માટે પણ યોગ્ય માનવામાં આવે છે, જેથી તેઓ શાંતિ અને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકે. એવું માનવામાં આવે છે કે પૂર્વજોને તર્પણ અને પિંડદાન કરવાથી વ્યક્તિને પિતૃ રિનથી મુક્તિ મળે છે. આ કાર્યો પૂર્વજોના આત્માને શાંતિ પ્રદાન કરે છે અને તેમને આગામી લોકમાં મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે. સંતુષ્ટ અને શાંત પૂર્વજો તેમના વંશજોને સુખ, સમૃદ્ધિ, આરોગ્ય અને સુખાકારીના આશીર્વાદ આપે છે.
વટ પૂર્ણિમા- શાસ્ત્રો અનુસાર, પૂર્વજો ભક્તિભાવથી તર્પણ અને પિંડદાન કરીને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. વટ પૂર્ણિમાના દિવસે, વટ વૃક્ષની પૂજા કરવાની સાથે, તમે પૂર્વજો માટે કેટલાક ખાસ ઉપાય પણ કરી શકો છો. સંપૂર્ણ પિંડદાન વિધિ ફક્ત પિતૃ પક્ષમાં જ કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ દિવસે તમે પ્રતીકાત્મક રીતે અથવા સરળ પદ્ધતિ દ્વારા પૂર્વજોને પ્રસન્ન કરી શકો છો.
વૈદિક કેલેન્ડર મુજબ, જ્યેષ્ઠ મહિનાની પૂર્ણિમાની તિથિ 10 જૂને સવારે 11:35 વાગ્યે શરૂ થશે. તે જ સમયે, આ તિથિ 11 જૂને બપોરે 1:13 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં, 10 જૂને જ્યેષ્ઠ મહિનાની પૂર્ણિમાની તિથિનું વ્રત રાખવું યોગ્ય માનવામાં આવે છે.
તર્પણ અને પિંડદાન કેવી રીતે કરવું
વટ પૂર્ણિમાના દિવસે, સવારે વહેલા ઉઠો, સ્નાન કરો અને સ્વચ્છ કપડાં પહેરો.
સૂર્ય ભગવાનને પાણી અર્પણ કરો અને તમારા પૂર્વજોનું ધ્યાન કરો અને મનમાં તેમને નમન કરો.
તમારા પૂર્વજોની આત્માની શાંતિ અને મુક્તિ માટે તમે તર્પણ અને પિંડદાન (પ્રતીકાત્મક રીતે) કરી રહ્યા છો તેવો સંકલ્પ કરો.
તાંબાનો લોટો અથવા કોઈપણ સ્વચ્છ વાસણ, શુદ્ધ પાણી (ગંગાજળ સાથે મિશ્રિત), કાળા તલ, જવ, સફેદ ચંદન, કુશ (જો ઉપલબ્ધ હોય તો).
ઘરની બહાર અથવા કોઈ પવિત્ર નદી, તળાવના કિનારે અથવા જ્યાં તમે પૂજા કરી રહ્યા છો ત્યાં વડના ઝાડ પાસે બેસો. દક્ષિણ તરફ મુખ રાખો.
તમારા હાથમાં પાણી, કાળા તલ, જવ અને કુશ લો.
તમારા ગોત્રનો ઉચ્ચાર કરો અને “ગોત્રે અશ્મકમ અમુક શરમનહ (પૂર્વજોનું નામ) વાસુરૂપાણમ શ્રદ્ધામ તિલોદકમ દાતુમ નમઃ” કહીને પૂર્વજોનું આહ્વાન કરો. (અહીં ‘અમુક શરમનહ’ ને પૂર્વજોના નામથી બદલો).
તમારા પૂર્વજોને યાદ કરતી વખતે, ધીમે ધીમે તમારી હથેળીમાંથી દક્ષિણ તરફ પાણી છોડો.
પિતૃ તીર્થ (અંગૂઠા અને તર્જની વચ્ચેનો ભાગ) માંથી પાણી છોડવું જોઈએ, કારણ કે તે પૂર્વજોનું તીર્થ માનવામાં આવે છે.
ઓછામાં ઓછા 3 વખત તર્પણ કરો. જો વધુ પૂર્વજોને યાદ કરવા હોય, તો દરેક પૂર્વજ માટે 3 વખત પાણી અર્પણ કરો.
“ઓમ પિતૃભ્ય નમઃ” અથવા “ઓમ સર્વેભ્યો પિતૃભ્ય નમઃ” મંત્રનો જાપ કરો.
આ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખો
થોડા રાંધેલા ભાત, કાળા તલ, દૂધ, મધ અને થોડું ગંગાજળ.
રાંધેલા ભાતમાં કાળા તલ, દૂધ, મધ અને ગંગાજળ મિક્સ કરીને એક નાનો ગોળો બનાવો.
તમારા પૂર્વજોને યાદ કરીને, આ ગોળો તમારા હાથમાં લો અને તેમને પ્રાર્થના કરો.
તેને સ્વચ્છ પાન (જેમ કે કેળનું પાન) અથવા થાળી પર મૂકો.
કેટલીક માન્યતાઓ કહે છે કે આ ગોળાને સુંઘીને ગાયને ખવડાવવો જોઈએ. આ પૂર્વજોને સંતુષ્ટ કરવાનો એક માર્ગ માનવામાં આવે છે.
જો ગાય ઉપલબ્ધ ન હોય, તો ગોળાને નદી અથવા પવિત્ર સ્થાનમાં ડૂબાડી શકાય છે.
તમે તેને ઝાડ નીચે (ખાસ કરીને પીપલના ઝાડ નીચે, જે પૂર્વજોનું નિવાસસ્થાન માનવામાં આવે છે) રાખી શકો છો.
સંપૂર્ણ પિંડદાન માટે લાયક પંડિતની સલાહ લેવી વધુ સારું છે, પરંતુ આ એક સરળ પદ્ધતિ છે.
વૈવાહિક જીવનમાં ખુશીઓ
વટ પૂર્ણિમાના દિવસે, બપોરે પીપળાના ઝાડને પાણી અર્પણ કરો, તેની સાત વખત પરિક્રમા કરો અને (સરસવના તેલનો) દીવો પ્રગટાવો. પીપળાને પૂર્વજોનું નિવાસસ્થાન માનવામાં આવે છે. વટ વૃક્ષની પૂજા કરતી વખતે (જે પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે કરવામાં આવે છે), તમારા પૂર્વજોને યાદ કરો અને તેમના આશીર્વાદ મેળવો. તર્પણ અને પિંડદાન કરતી વખતે સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા અને વિશ્વાસ રાખો. જો તમે આ વિધિ જાતે કરી શકતા નથી, તો તમે કોઈ લાયક પંડિત પાસેથી પૂર્વજો માટે પૂજા અથવા દાન કરાવી શકો છો. વટ પૂર્ણિમાના દિવસે આ ઉપાયો કરવાથી તમારા વૈવાહિક જીવનમાં ખુશી તો આવે જ છે, પરંતુ તમારા પૂર્વજોને પણ શાંતિ મળે છે અને તેઓ મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકે છે, જેના કારણે તેમના આશીર્વાદ તમારા પરિવાર પર રહે છે.
આ પણ વાંચો- શિક્ષણ સહાયક ભરતી અંગે મોટી જાહેરાત, હવે 9 જૂન પહેલા કરવું પડશે આ કામ
