મહાત્મા ગાંધી : ઝારખંડ તેની સ્વાદિષ્ટ મીઠાઈઓ માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે, જેમાં પલામુની ‘લકાથો’ અને હજારીબાગની પ્રખ્યાત ‘ખીર મોહન’નો સમાવેશ થાય છે. હજારીબાગ જિલ્લાના ચૌપારણ નગરની ‘ખીર મોહન’ માત્ર સ્થાનિક સ્તરે જ નહીં પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પણ વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે. ખાસ વાત એ છે કે ભારત છોડો આંદોલન દરમિયાન મહાત્મા ગાંધીએ આ મીઠાઈનો સ્વાદ ચાખ્યો હતો અને પોતાના સાથી સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ સાથે મીઠાઇનો આનંદ માણ્યો હતો. તેમને આ મીઠાઇ ખુબ પસંદ હતી.
આ પ્રતિષ્ઠિત મીઠાઈની દુકાન 1932 થી તેના ગ્રાહકોને સેવા આપી રહી છે. ચૌપારણનું ‘ખીર મોહન’ સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય મુલાકાતીઓને આકર્ષવાનું ચાલુ રાખે છે. શાસક શેરશાહ સૂરી દ્વારા બનાવવામાં આવેલા ઐતિહાસિક જીટી રોડ પર મુસાફરી કરતા લોકો આ મીઠાઈનો સ્વાદ લેવા માટે ચૌપારણ પર રોકાય છે. આ દુકાનમાં અવારનવાર ગ્રાહકો આવે છે, જેમાં અગ્રણી ઉદ્યોગપતિઓ અને રાજકારણીઓનો સમાવેશ થાય છે જેઓ મીઠાઈનો આનંદ માણવા માટે અહીં બેઠકો કરે છે. ‘ખીર મોહન’ની લોકપ્રિયતાને કારણે, સંતુષ્ટ ગ્રાહકો વારંવાર અહીં આવે છે.
મહાત્મા ગાંધી આ દુકાને ક્યારે પહોંચ્યા હતા
1932 માં સ્થપાયેલી, ‘ખીર મોહન’ વેચતી આ દુકાનની સ્થાપના ચૌપારણના સ્થાનિક રહેવાસી વિષ્ણુ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. ભારત છોડો ચળવળ દરમિયાન, મહાત્મા ગાંધીએ દુકાનની મુલાકાત લીધી હતી અને અન્ય સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ સાથે મીઠાઈનો આનંદ માણ્યો હતો. શરૂઆતમાં, ‘ખીર મોહન’ તેની કિંમતને કારણે મુખ્યત્વે અંગ્રેજોને ગમતી લક્ઝરી હતી. સમય સાથે, તે સ્થાનિક લોકોમાં લોકપ્રિયતા મેળવી અને આખરે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં પહોંચી.
મીઠાઈની કિંમત કેટલી છે?
ચૌપારણનું ‘ખીર મોહન’ દૂધના દહીંમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જે તેને અનોખો સ્વાદ આપે છે. મીઠાઈઓ બે રીતે બનાવવામાં આવે છે: એક ખાંડની ચાસણીમાં અને બીજી ગોળની ચાસણીમાં. તે રસગુલ્લા અને ગુલાબ જામુન જેવું લાગે છે. ‘ખીર મોહન’ની કિંમત રૂ. 250 થી રૂ. 400 પ્રતિ કિલો સુધીની છે, જેમાં પ્રતિ કિલો લગભગ 30 નંગ છે. COVID-19 રોગચાળા પછી, આ વિસ્તારમાં ‘ખીર મોહન’ દુકાનોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે, જે તેની કાયમી લોકપ્રિયતા દર્શાવે છે.
આ પણ વાંચો – ભારતના રાષ્ટ્રગીતનો ઇતિહાસ જાણો