સોશિયલ મીડિયા પર કોઈ પોસ્ટ લાઈક કરવી એ ગુનો ગણાય કે નહીં? આ સવાલનો જવાબ અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે તાજેતરમાં આપેલા એક મહત્વના ચુકાદામાં આપ્યો છે. ઈમરાન ખાન નામના વ્યક્તિ વિરુદ્ધ ઉત્તર પ્રદેશ પોલીસે એક ઉશ્કેરણીજનક પોસ્ટ લાઈક કરવાના આરોપમાં આઈટી એક્ટની કલમ 67 હેઠળ કેસ નોંધ્યો હતો. જોકે, કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે માત્ર પોસ્ટ લાઈક કરવાથી આઈટી એક્ટની કલમ 67 લાગુ થતી નથી, કારણ કે આ કલમ ફક્ત પોર્નોગ્રાફિક સામગ્રી માટે છે. આ નિર્ણય સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સ માટે મોટી રાહત લાવ્યો છે.
ઈમરાન ખાન કેસ: શું હતો સમગ્ર મામલો?
ઈમરાન ખાને ફેસબુક પર ચૌધરી ફરહાન ઉસ્માનની એક પોસ્ટ લાઈક કરી હતી, જેમાં રાષ્ટ્રપતિને આવેદનપત્ર આપવા કલેક્ટર કચેરી પાસે વિરોધ પ્રદર્શનની માહિતી હતી. પોલીસે દાવો કર્યો કે આ પોસ્ટને કારણે 600-700 લોકોની ભીડ એકઠી થઈ, જેનાથી શાંતિ ભંગ થવાનો ખતરો ઉભો થયો. પોલીસે ઈમરાન ખાન વિરુદ્ધ આઈપીસી અને આઈટી એક્ટની કલમ 67 હેઠળ કેસ નોંધ્યો. પોલીસે એમ પણ કહ્યું કે ઈમરાને વાંધાજનક પોસ્ટ ડિલીટ કરી દીધી હતી, પરંતુ વોટ્સએપ પર સમાન સામગ્રી હતી.
કોર્ટે શું કહ્યું?
જસ્ટિસ સૌરભ શ્રીવાસ્તવે ચુકાદામાં સ્પષ્ટ કર્યું કે:
-
કોઈ પોસ્ટને લાઈક કરવી એ તેને પ્રકાશિત કે પ્રસારિત કરવા સમાન નથી.
-
આઈટી એક્ટની કલમ 67 ફક્ત પોર્નોગ્રાફિક સામગ્રી માટે લાગુ થાય છે, ઉશ્કેરણીજનક પોસ્ટ માટે નહીં.
-
ઈમરાન ખાને પોસ્ટ ન તો લખી, ન તો શેર કરી, માત્ર લાઈક કરી હતી, જે ગુનો નથી.
આથી, કોર્ટે કેસ ફગાવી દીધો અને ઈમરાન ખાનને રાહત આપી.
આ ચુકાદાની સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સ પર શું અસર થશે?
આ નિર્ણય સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સ માટે એક મોટી રાહત છે. ઘણી વખત લોકો બીજાની પોસ્ટ લાઈક કરે છે, પરંતુ તેના કારણે તેમની સામે કાનૂની કાર્યવાહી થાય છે. આ ચુકાદો સ્પષ્ટ કરે છે કે માત્ર લાઈક કરવાથી આઈટી એક્ટની કલમ 67 હેઠળ કેસ નોંધી શકાય નહીં, જ્યાં સુધી કોઈ વ્યક્તિ પોસ્ટ શેર કે પ્રકાશિત ન કરે.
આઈટી એક્ટની કલમ 67 શું કહે છે?
આઈટી એક્ટની કલમ 67 અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ અશ્લીલ કે પોર્નોગ્રાફિક સામગ્રી પ્રકાશિત કે પ્રસારિત કરે છે, તો તે ગુનો ગણાય છે. આ કલમ હેઠળ 3થી 5 વર્ષની જેલ અને દંડની સજા થઈ શકે છે. જોકે, અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ કલમ ઉશ્કેરણીજનક પોસ્ટ માટે લાગુ થતી નથી.
