કામાખ્યા દેવી મંદિર – ભારતમાં શક્તિની ઉપાસનાના કેન્દ્રોમાંનું એક, કામાખ્યા દેવી મંદિર, દર વર્ષે 22 થી 25 જૂન સુધી ત્રણ દિવસ માટે સંપૂર્ણપણે બંધ રહે છે. આ સમય દરમિયાન, પુરુષોને મંદિર પરિસરમાં પ્રવેશવાની સંપૂર્ણપણે મનાઈ છે. આ કોઈ વહીવટી નિર્ણય નથી, પરંતુ તે “અંબુબાચી મેળા” નામની ઊંડી ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક માન્યતા સાથે જોડાયેલ છે.
અંબુબાચી મેળો શું છે? કામાખ્યા મંદિરમાં દર વર્ષે અષાઢ મહિનામાં (જૂન) યોજાતો અંબુબાચી મેળો એક અનોખો ધાર્મિક ઉત્સવ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સમયે મા કામાખ્યા માસિક ધર્મમાં આવે છે. આ તહેવાર સ્ત્રી શક્તિ અને સર્જનાત્મકતાના આદરનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. આ ત્રણ દિવસો દરમિયાન, મંદિરના ગર્ભગૃહના દરવાજા બંધ રહે છે અને કોઈ પૂજા કરવામાં આવતી નથી. આને કુદરતી પ્રક્રિયાના આદર તરીકે જોવામાં આવે છે, જેમ માસિક ધર્મ દરમિયાન સ્ત્રીને આરામ આપવામાં આવે છે.
પુરુષોના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ કેમ છે?
આ ત્રણ દિવસો દરમિયાન, ફક્ત મંદિર જ બંધ રહેતું નથી, પરંતુ પુરુષોને મંદિર પરિસરમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી નથી. આનું કારણ ફક્ત ધાર્મિક જ નહીં, પણ સામાજિક પણ છે. આ પરંપરા સ્ત્રીત્વના ગૌરવ અને કુદરતી ચક્રના આદરની ભાવના સાથે સંબંધિત છે. સ્ત્રી શક્તિને સર્વોચ્ચ માનતા આ તહેવારમાં, પુરુષોને પ્રતીકાત્મક રીતે બહાર રાખવામાં આવે છે, જેથી તેઓ સ્ત્રી શક્તિના આ ખાસ સમયનો આદર કરી શકે.
ચોથા દિવસે શું થાય છે?
મંદિર ત્રણ દિવસ બંધ રહ્યા પછી, ‘સ્નાન’ અને ‘શુદ્ધિ’ પછી ચોથા દિવસે મંદિરના દરવાજા ફરીથી ખોલવામાં આવે છે. તેને ‘નવવિવાહ’ જેવી પવિત્ર શરૂઆત માનવામાં આવે છે. આ દિવસે, ભક્તોની વિશાળ ભીડ એકઠી થાય છે અને ઘણા રાજ્યોમાંથી ભક્તો મા કામાખ્યાના દર્શન કરવા આવે છે.
આ તહેવાર એક સામાજિક સંદેશ પણ આપે છે
આજે પણ સમાજમાં માસિક ધર્મ અંગે અનેક પ્રકારની ગેરસમજો છે, જ્યારે કામાખ્યા મંદિરનો આ તહેવાર તે ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક દ્રષ્ટિકોણ રજૂ કરે છે જે માસિક ધર્મ ધરાવતી સ્ત્રીને અશુદ્ધ નહીં, પણ પૂજનીય માને છે.
આ પણ વાંચો –બકરીઈદ કેમ ઉજવવામાં આવે છે? જાણો ઈદ-ઉલ-અઝહાનો ઇતિહાસ
