પાકિસ્તાને સાઉદી અરેબિયા સાથે એક વ્યૂહાત્મક સંરક્ષણ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે, જે હેઠળ કોઈપણ દેશ પર હુમલો બંને પર હુમલો માનવામાં આવશે. આ પરસ્પર સંરક્ષણ કરાર હેઠળ, ભારત દ્વારા હુમલો થાય તો સાઉદી અરેબિયા પાકિસ્તાનની મદદ કરવા માટે બંધાયેલ છે. હવે સૌથી મહત્વપૂર્ણ પ્રશ્ન એ છે કે જો ભારત પાકિસ્તાન પર આતંકવાદી હુમલો થાય તો ઓપરેશન સિંદૂર ફરી શરૂ કરે તો સાઉદી અરેબિયા શું ભૂમિકા ભજવશે? શું સાઉદી અરેબિયા ભારત સામે લશ્કરી કાર્યવાહી કરશે કે આર્થિક પ્રતિબંધો લાદશે? જો સાઉદી અરેબિયા આવું પગલું ભરે તો ભારત પર તેની શું અસર પડશે?
પાકિસ્તાન સાઉદી અરેબિયાને પરમાણુ શસ્ત્રોની સુરક્ષા પૂરી પાડશે.
એક સાઉદી અધિકારીએ જણાવ્યું છે કે આ કરારમાં પરમાણુ શસ્ત્રોનો ઉપયોગ પણ શામેલ છે. આ કરારના અવકાશ અને અવકાશ વિશેની વિગતો હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી. સાઉદી અરેબિયા તેની સુરક્ષા માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પર ખૂબ નિર્ભર રહ્યું છે, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં, તે તેની સુરક્ષા પર પુનર્વિચાર કરી રહ્યું છે. પાકિસ્તાન સાથેના કરારને આ પરિવર્તનના ઉદાહરણ તરીકે જોવામાં આવે છે. સાઉદી અરેબિયાએ સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઉપરાંત ચીન પર તેની નિર્ભરતા વધારી છે. તેથી, એવી આશંકા છે કે સાઉદી અરેબિયાએ યુએસની મંજૂરી મળ્યા પછી આ સોદો અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું.
સાઉદી અરેબિયાને કોણ ધમકી આપે છે?
સાઉદી અરેબિયાના બે મુખ્ય દુશ્મનો છે: ઈરાન અને ઇઝરાયલ. કતાર પર ઇઝરાયલના તાજેતરના હુમલાએ સાઉદી અરેબિયાનો ડર વધુ ઘેરો બનાવ્યો છે. ઈરાને પણ થોડા મહિના પહેલા પ્રતીકાત્મક રીતે કતાર પર હુમલો કર્યો હતો. જોકે, સાઉદી અરેબિયા સમજે છે કે યુદ્ધો સ્વતંત્ર રીતે લડવામાં આવે છે, અને કોઈપણ દેશ મર્યાદિત હદ સુધી જ મદદ કરી શકે છે. તે એ પણ સમજે છે કે અમેરિકા ઇઝરાયલ સામેના યુદ્ધમાં સાઉદી અરેબિયાને ક્યારેય મદદ કરશે નહીં. તેથી, સાઉદી અરેબિયાએ પાકિસ્તાનને તેના મિત્ર તરીકે પસંદ કર્યું છે, અમેરિકા નહીં. પાકિસ્તાનને પણ સાઉદીના પૈસાની સખત જરૂર છે, કારણ કે ઝીણાના સપનાનો આ દેશ ગરીબીના સમયગાળાનો સામનો કરી રહ્યો છે.
સાઉદી અરેબિયા કેટલું શક્તિશાળી છે?
સાઉદી અરેબિયા તેની સુરક્ષા જરૂરિયાતો માટે અમેરિકા પર આધાર રાખે છે. સાઉદી અરેબિયા 145 દેશોમાં 24મા ક્રમે છે, જ્યારે તેનો સાથી પાકિસ્તાન 12મા ક્રમે છે. ગ્લોબલ ફાયરપાવર ડેટાબેઝ અનુસાર, ભારત યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, ચીન અને રશિયા પછી ચોથા ક્રમે સૌથી મોટી લશ્કરી શક્તિ છે. તે મુખ્યત્વે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, ચીન અને યુરોપિયન દેશો પાસેથી તેના શસ્ત્રો મેળવે છે. સાઉદી અરેબિયા પાસે આશરે 280 ફાઇટર એરક્રાફ્ટ છે, જેમાં મુખ્યત્વે અમેરિકન બનાવટના ચોથી પેઢીના F-15s અને F-15Cs, તેમજ જર્મન-હસ્તગત યુરોફાઇટર ટાયફૂન અને પેનાવિયા ટોર્નાડો જેટ છે. દેશ પાસે અમેરિકન બનાવટના THAAD અને પેટ્રિઓટ મિસાઇલ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ છે.
શું સાઉદી અરેબિયા ભારત સામે લશ્કરી કાર્યવાહી કરશે?
જો ભારત પાકિસ્તાન પર હુમલો કરે તો સાઉદી અરેબિયા લશ્કરી રીતે ઇસ્લામાબાદને ટેકો આપે તેવી શક્યતા ખૂબ જ ઓછી છે. તે જાણે છે કે ભારતનો વિરોધ કરવો મોંઘો પડી શકે છે. ભારત અને સાઉદી અરેબિયાએ સંબંધોને નોંધપાત્ર રીતે મજબૂત બનાવ્યા છે. ભારત સાઉદી અરેબિયાનો મુખ્ય વેપારી ભાગીદાર છે. 2023-24માં બંને દેશો વચ્ચે દ્વિપક્ષીય વેપાર US$42.98 બિલિયન હતો. સાઉદી અરેબિયા ભારત માટે ઊર્જા સુરક્ષાનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે, જ્યારે ભારત સાઉદી અરેબિયાની ખાદ્ય સુરક્ષામાં ફાળો આપે છે. બંને દેશો નવીનીકરણીય ઊર્જા, માળખાગત સુવિધાઓ અને ગ્રીન હાઇડ્રોજન જેવા ક્ષેત્રોમાં સહયોગ કરે છે, અને ભારત સાઉદી અરેબિયાના વિઝન 2030 માં એક મહત્વપૂર્ણ ભાગીદાર છે.
આ પણ વાંચો: Suryakumar Yadav: પાકિસ્તાન સામેની જીત કેપ્ટન સૂર્યકુમારે ભારતીય સેનાને સમર્પિત કરી
