બજેટ 2025માં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે પ્રધાનમંત્રી રિસર્ચ ફેલોશિપ હેઠળ 10 હજાર યુવાનોને ફેલોશિપ આપવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ સરકારી ફેલોશિપ સ્કીમનો ઉદ્દેશ ટેકનિકલ અને વૈજ્ઞાનિક સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.આ યોજના હેઠળ, પીએમ રિસર્ચ ફેલોશિપ માટે પસંદ કરાયેલા વિદ્યાર્થીઓને દર મહિને 80,000 રૂપિયા સુધીની નાણાંકીય સહાય મળશે. સાથે જ, જે વિદ્યાર્થીઓ ડોક્ટરેટ રિસર્ચ કરી રહ્યા છે, તે પણ આ ફેલોશિપનો લાભ લઈ શકશે.
આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ એ લોકો માટે પ્રોત્સાહન પૂરું પાડવાનો છે, જેમણે સાયન્સ રિસર્ચમાં પોતાના કૅરિયરની શરૂઆત કરવાની ઇચ્છા રાખી છે. આ યોજના વિશેષરૂપે આઈઆઈટી (ભારતીય પ્રૌદ્યોગિકી સંસ્થાઓ) અને આઈઆઈએસસી (ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સાયન્સ) જેવા પ્રખ્યાત સંસ્થાઓમાં અભ્યાસ કરી રહેલા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે.આ યોજનાનો મુખ્ય લક્ષ્ય સંશોધન ક્ષેત્રમાં ઇનોવેશનને પ્રોત્સાહન આપવું અને દેશની ટોચની શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં વૈજ્ઞાનિક શ્રેષ્ઠતા અને સર્જનાત્મકતા વિકસાવવી છે.
PMRF યોજનાનો લાભ
પીએમ રિસર્ચ ફેલોશિપ (PMRF) યોજના હેઠળ પસંદ કરાયેલા વિદ્યાર્થીઓને ઘણી ફાયદા મળતા છે. આ યોજનાનું મુખ્ય લાભ એ છે કે તેમને ડાયરેક્ટી IITs, IISC અને IISERsમાં પીએચડી અભ્યાસ માટે એડમિશન મળતું છે.
- વિશેષ પ્રકારની ફાઇનાન્સિયલ સહાય:
- પ્રથમ અને બીજા વર્ષ: ઉમેદવારોને દર મહિને 70,000 રૂપિયા મળે છે.
- ત્રીજા વર્ષ: આ રકમ વધીને 75,000 રૂપિયા થઇ જાય છે.
- ચોથા અને પાંચમાં વર્ષ: આ રકમ વધીને 80,000 રૂપિયા સુધી પહોંચી જાય છે.
PMRF યોજનામાં કેટલું સ્ટાઇપેન્ડ મળે છે?
પીએમ રિસર્ચ ફેલોશિપ હેઠળ પસંદ કરેલા વિદ્યાર્થીઓને દર વર્ષે 2 લાખ રૂપિયાનું રિસર્ચ ફંડ આપવામાં આવે છે. આ પદાવેલી રકમ 5 વર્ષમાં કુલ 10 લાખ રૂપિયા સુધી થઈ શકે છે. આ ફંડનો ઉદ્દેશ્ય એ છે કે વિદ્યાર્થીઓ સંશોધન કાર્ય માટે વધુ મહેનત અને રોકાણ કરી શકે.
PMRF માટે કોણ અરજી કરી શકે છે?
પીએમ રિસર્ચ ફેલોશિપનો લાભ એમ ટેકના વિદ્યાર્થીઓને મળી શકે છે, જેની એડમિશન IITs, IISC, AICTE (ઓલ ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ ફોર ટેકનિકલ એજ્યુકેશન) અને CFTIs (સેન્ટ્રલ ફાઈનાન્સિયલ ફંડેડ ટેકનિકલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ) સાથે સંકળાયેલા હોય.
