કાજલ : દિવાળીનો તહેવાર ભારતના સૌથી મહત્વપૂર્ણ તહેવારોમાંનો એક છે. તેને પ્રકાશનો તહેવાર પણ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો તેમના ઘરને દીવા અને રંગબેરંગી લાઇટથી સજાવે છે અને ફટાકડા ફોડે છે. દિવાળીનો તહેવાર અનિષ્ટ પર સારાની જીતનું પ્રતીક છે. આ દિવસે ભગવાન રામ રાવણનો વધ કરીને અયોધ્યા પરત ફર્યા હતા. ત્યારે ભગવાન રામની ઘરવાપસીની ખુશીમાં અયોધ્યાના રહેવાસીઓએ સમગ્ર અયોધ્યા શહેરને દીવાઓથી શણગાર્યું હતું, તેથી આ દિવસને દિવાળી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે અને ઘરોને દીવાઓથી શણગારવામાં આવે છે.
દિવાળીના દિવસે લોકો એકબીજાને મીઠાઈ ખવડાવે છે અને ભેટ આપે છે. દિવાળીની રાત્રે દીવામાંથી કાજલ બનાવવાની અને લગાડવાની પરંપરા ભારતમાં ઘણા વિસ્તારોમાં પ્રચલિત છે. આ પરંપરા પાછળ ઘણી ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક માન્યતાઓ રહેલી છે. અમને વિગતવાર જણાવો.
કાજલબનાવવાની અને લગાડવાની પરંપરાનું મહત્વ
દિવાળીની રાત્રે બનેલી આ કાજલખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. દિવાળીની રાત્રે પરિવારના તમામ સભ્યોની આંખમાં આ કાજલ લગાવવામાં આવે છે. તેની પાછળની માન્યતા છે કે આ કાજલલગાવવાથી ઘરના તમામ સભ્યો નકારાત્મક શક્તિઓ અને ખરાબ નજરથી સુરક્ષિત રહે છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે આ કાજલ લગાવવાથી સૌભાગ્ય આવે છે અને ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે. આ કાજલને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે, તેથી ઘરને ખરાબ અને નકારાત્મક શક્તિઓથી બચાવવા માટે તેને ઘરના સ્ટવ, દરવાજા અને તિજોરી પર પણ લગાવવામાં આવે છે.
દિવાળી પર કાજલ લગાવવાનું વૈજ્ઞાનિક મહત્વ
દિવાળીની રાત્રે કાજલ લગાવવાના ઘણા વૈજ્ઞાનિક ફાયદા છે. દિવાળીની રાત્રે ફટાકડા ફોડવાથી વાતાવરણમાં ઘણું પ્રદૂષણ થાય છે. આ પ્રદૂષણની અસર આપણી આંખો પર પણ પડે છે. કાજલ લગાવવાથી આપણી આંખોને પ્રદૂષણથી બચાવે છે.
દીવામાંથી કાજલ બનાવવાની રીત
દિવાળીની રાત્રે દીવામાંથી કાજલ બનાવવા માટે સૌપ્રથમ સ્વચ્છ અને સુઘડ દીવો લો, પછી તેમાં સરસવનું તેલ ભરો. હવે કપાસમાં મોતીની વાટ જોડો અને તેને તેલમાં બરાબર બોળી દો. હવે વાટને સળગાવી દો. જ્યારે દીવો સારી રીતે બળવા લાગે ત્યારે તેની ઉપર ધાતુની પ્લેટ એવી રીતે મુકો કે દીવાની જ્યોત થાળી પર જ પડે. થોડા સમય પછી પ્લેટમાં કાળો પદાર્થ દેખાવા લાગશે. હવે આ કાળો પદાર્થ ભેગો કરો અને તેમાં એક કે બે ટીપા શુદ્ધ દેશી ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. હવે કાજલ વાપરવા માટે તૈયાર છે.
આ પણ વાંચો – વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર પાકિસ્તાનના PM શાહબાઝ શરીફને મળ્યા, વીડિયો સામે આવ્યો
