સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એક્સાઈઝ ડ્યુટી વધારી છે. કેન્દ્ર સરકારે એક ગેઝેટ નોટિફિકેશન બહાર પાડીને પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં વધારા અંગે માહિતી આપી હતી. આ એક્સાઈઝ ડ્યુટી સામાન્ય માણસના ખિસ્સા પર સીધો બોજ નાખી શકે છે. વાસ્તવમાં, આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલની કિંમતોમાં ઘટાડો થયો છે, જેને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે ભારત પેટ્રોલિયમ, રિલાયન્સ અને હિન્દુસ્તાન પેટ્રોલિયમ જેવી પેટ્રોલિયમ કંપનીઓ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં 2 રૂપિયા પ્રતિ લિટરનો વધારો કર્યો છે. હવે જોવાનું એ રહેશે કે દેશની ઓઈલ કંપનીઓએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં વધારો કર્યો છે કે પછી તેઓ હાલના ભાવે જ લોકોને પેટ્રોલ અને ડીઝલ સપ્લાય કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ ઘણા પરિબળો પર આધાર રાખે છે, જેમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા વસૂલવામાં આવતી એક્સાઈઝ ડ્યુટી અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા લગાવવામાં આવતો વેટ (વેલ્યુ એડેડ ટેક્સ) મુખ્ય છે. વર્ષ 2021માં પેટ્રોલ પર એક્સાઈઝ ડ્યુટી ₹27.90 પ્રતિ લિટર અને ડીઝલ પર ₹21.80 પ્રતિ લિટર હતી.
કેન્દ્ર સરકારે સામાન્ય લોકોને રાહત આપવા માટે પેટ્રોલના ભાવમાં 8 રૂપિયા અને ડીઝલના ભાવમાં 6 રૂપિયાનો ઘટાડો કર્યો હતો, ત્યારબાદ આ દરો અમલમાં આવ્યા હતા. હાલની વાત કરીએ તો, ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની મૂળ કિંમત આશરે 32 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે. આના પર કેન્દ્ર સરકાર ₹33 પ્રતિ લિટર એક્સાઈઝ ડ્યુટી વસૂલે છે. આ પછી, વિવિધ રાજ્ય સરકારો પોતાના નિયમો અનુસાર વેટ અને સેસ લગાવે છે, જેના કારણે ડીઝલ અને પેટ્રોલના ભાવ તેમની મૂળ કિંમતથી લગભગ ત્રણ ગણા વધી જાય છે.
જો આપણે સોમવારના ભાવની વાત કરીએ તો, નવી દિલ્હીમાં પેટ્રોલની કિંમત પ્રતિ લિટર ₹94.72 છે, જ્યારે મુંબઈમાં તે ₹104.21 પર પહોંચી ગઈ છે. કોલકાતામાં પેટ્રોલનો ભાવ ₹103.94 પ્રતિ લિટર અને ચેન્નાઈમાં ₹100.75 પ્રતિ લિટર છે.
ડીઝલના ભાવ પણ આ જ રીતે રાજ્ય પ્રમાણે અલગ-અલગ હોય છે. નવી દિલ્હીમાં ડીઝલની કિંમત ₹87.62 પ્રતિ લિટર છે, જ્યારે મુંબઈમાં તે ₹92.15 છે. કોલકાતામાં ડીઝલ ₹90.76 પ્રતિ લિટર અને ચેન્નાઈમાં ₹92.34 પ્રતિ લિટરના ભાવે વેચાઈ રહ્યું છે. આમ, કેન્દ્ર સરકારની એક્સાઈઝ ડ્યુટી અને રાજ્ય સરકારોના વેટ તથા સેસના કારણે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળે
