નાસાએ: નાસાના જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપનો ઉપયોગ કરતા વૈજ્ઞાનિકોએ પ્લુટોના સૌથી મોટા ચંદ્ર કેરોન પર અભૂતપૂર્વ શોધ કરી છે. નેચર કોમ્યુનિકેશન્સમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, સંશોધકોએ પ્રથમ વખત ચારોનની થીજી ગયેલી સપાટી પર કાર્બન ડાયોક્સાઈડ શોધી કાઢ્યો છે. સાઉથવેસ્ટ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટની આગેવાની હેઠળની ટીમને પ્લુટોના ચંદ્ર પર કાર્બન ડાયોક્સાઇડ અને હાઇડ્રોજન પેરોક્સાઇડના નિશાન મળ્યા, જે પ્લુટોના લગભગ અડધા કદના છે. આ મહત્વપૂર્ણ શોધ ચારોન પર બરફ, એમોનિયા અને કાર્બનિક સંયોજનોના અગાઉના તારણો પર આધારિત છે.અભ્યાસો દર્શાવે છે કે જ્યારે બરફ ચાર્જ કણો દ્વારા તૂટી જાય છે ત્યારે હાઇડ્રોજન પેરોક્સાઇડ બને છે, હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજન પરમાણુઓને મુક્ત કરે છે જે ભેગા થાય છે. આ અત્યંત પ્રતિક્રિયાશીલ સંયોજનનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે બ્લીચ અને જંતુનાશકોમાં થાય છે.
અભ્યાસ મુજબ, રસાયણની હાજરી સૂચવે છે કે કેરોનની બર્ફીલી સપાટી દૂરના સૂર્ય અને સૌર પવનથી અલ્ટ્રાવાયોલેટ પ્રકાશ દ્વારા બદલાઈ છે. આ શોધ કેરોનની રચના અને રાસાયણિક પ્રક્રિયાઓ પર નવો પ્રકાશ પાડે છે, જે પ્લુટો સિસ્ટમના રહસ્યમય અને બર્ફીલા લેન્ડસ્કેપમાં મૂલ્યવાન આંતરદૃષ્ટિ પ્રદાન કરે છે.
પ્લુટોના ચંદ્ર ચારોન વિશે જાણો
કેરોનની પ્રથમ શોધ 1978માં જેમ્સ ક્રિસ્ટી અને રોબર્ટ હેરિંગ્ટન દ્વારા ફ્લેગસ્ટાફ, એરિઝોનામાં યુએસ નેવલ ઓબ્ઝર્વેટરી ખાતે કરવામાં આવી હતી.
તેને “પ્લુટોના નાના જોડિયા” તરીકે ઉપનામ આપવામાં આવ્યું છે. આશરે 1,200 કિલોમીટર વ્યાસમાં, કેરોન પ્લુટોના કદ કરતા અડધો છે.
જેમ કે કેરોન પ્લુટોની પરિક્રમા કરે છે, તે એક કેન્દ્રીય બિંદુની આસપાસ પણ ફરે છે, જે ડબલ વામન ગ્રહ જેવું લાગે છે.
આ પૃથ્વી-ચંદ્ર પ્રણાલીથી વિપરીત છે, જ્યાં ચંદ્ર તેની સ્થિતિને અસર કર્યા વિના પૃથ્વીની આસપાસ ફરે છે.
પ્લુટોનો સૌથી મોટો ચંદ્ર કેરોન છે, જેનું કદ પ્લુટોના અડધા જેટલું છે.
પ્લુટોના પાંચ ચંદ્ર છે – નિક્સ, હાઇડ્રા, કર્બેરોસ, સ્ટિક્સ અને કેરોન.
કેરોન અને પ્લુટો એકબીજાની પરિક્રમા કરે છે, તેથી તેમને ડબલ વામન ગ્રહો કહેવામાં આવે છે.
કેરોન અને પ્લુટો વચ્ચેનું અંતર 12,200 માઈલ (19,640 કિલોમીટર) છે.
કેરોન પ્લુટોની આસપાસ સિંક્રનસ ભ્રમણકક્ષામાં ફરે છે. આનો અર્થ એ છે કે કેરોન પ્લુટોના માત્ર એક ગોળાર્ધમાંથી દેખાય છે.
કેરોન પ્લુટોની સપાટી પર એક જગ્યાએ રહે છે. તે કદી ઊગતું કે અસ્ત થતું નથી.
આ પણ વાંચો – હિઝબુલ્લાહે ઇઝરાયેલી સૈનિકોને કાઢયા બહાર! 8 સૈનિકો માર્યા ગયા
