SWAYAM – સ્વયમ (સ્ટડી વેબ્સ ઓફ એક્ટિવ લર્નિંગ ફોર યંગ એસ્પાયરિંગ માઇન્ડ્સ) એ ભારત સરકારના શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા શરૂ કરાયેલ એક મફત ઓનલાઈન લર્નિંગ પ્લેટફોર્મ છે. આ દ્વારા, વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો અને કર્મચારીઓ વિવિધ અભ્યાસક્રમો મફતમાં શીખી શકે છે. આ પ્લેટફોર્મ પર ધોરણ 9 થી અનુસ્નાતક સુધીના વિવિધ અભ્યાસક્રમો ઉપલબ્ધ છે. આ અભ્યાસક્રમો સંપૂર્ણપણે મફત છે અને ઇન્ટરેક્ટિવ રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે. દેશના શ્રેષ્ઠ શિક્ષકો આ અભ્યાસક્રમો શીખવે છે. ઓનલાઈન નોંધણી કેવી રીતે કરવી?
SWAYAM 1. સૌ પ્રથમ તમારે ‘સ્વયમ્’ વેબસાઇટ પર જવું પડશે. સ્વયં વેબસાઇટ- swayam.gov.in
2. પછી લોગ ઇન અથવા નોંધણી કરવા માટે સાઇન ઇન/રજિસ્ટર પર ક્લિક કરો. આ માટે તમારે તમારા ઈમેલ આઈડીનો ઉપયોગ કરવો પડશે.
૩. રજીસ્ટ્રેશન ફોર્મ ભરવા માટે તમારું નામ, ઈમેલ આઈડી, મોબાઈલ નંબર, પાસવર્ડ સહિતની વિગતો દાખલ કરો.
4. તમારા ઇમેઇલ આઈડી પર એક ચકાસણી ઇમેઇલ મોકલવામાં આવશે. તમારું એકાઉન્ટ સક્રિય કરવા માટે ચકાસણી લિંક પર ક્લિક કરો.
5. તમારા એકાઉન્ટમાં લોગ ઇન કરો: લોગ ઇન કરવા માટે તમે આપેલા ઇમેઇલ આઈડી અને પાસવર્ડનો ઉપયોગ કરો.
SWAYAM : કોર્ષમાં જોડાતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવા જેવી બાબતો
1. કોર્સ શોધો: તમે નામ અથવા કીવર્ડ્સનો ઉપયોગ કરીને કોર્સ શોધી શકો છો.
2. કોર્ષ પસંદ કરો: તમે જે કોર્ષમાં જોડાવા માંગો છો તેની વિગતો જોવા માટે ક્લિક કરો.
૩. કોર્ષ માટે નોંધણી કરાવો: કોર્ષમાં જોડાવા માટે “નોંધણી કરો” બટન પર ક્લિક કરો.
4. તમારી નોંધણીની પુષ્ટિ કરો: તમને એક ઇમેઇલ પ્રાપ્ત થશે જેમાં જણાવવામાં આવશે કે તમારી નોંધણી સફળ થઈ છે.
* નોંધણી સમયે માન્ય ઇમેઇલ આઈડી અને મોબાઇલ નંબર હોવો આવશ્યક છે.
* મજબૂત પાસવર્ડનો ઉપયોગ કરો અને તેને ગુપ્ત રાખો.
*નોંધણી કરતા પહેલા કોર્ષનું ફોર્મેટ અને સમયગાળો તપાસો.
* દરેક કોર્ષમાં ટેક્સ્ટ મોડ્યુલ, વિડીયો ટ્યુટોરિયલ્સ, મૂલ્યાંકન પ્રશ્નો અને સ્વ-શિક્ષણ માટે વધારાની સામગ્રી શામેલ છે.
અત્યાર સુધીમાં લગભગ 1.5 કરોડ વિદ્યાર્થીઓ આ અભ્યાસક્રમોમાં જોડાયા છે. AICTE અને IIT બોમ્બેના સહયોગથી, ધોરણ 9 અને તેથી વધુના વિદ્યાર્થીઓ માટે અન્ય અભ્યાસક્રમો પણ શરૂ કરવામાં આવ્યા છે.
SWAYAM વિશે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતો
1. બધા માટે મફત: મોટાભાગના અભ્યાસક્રમો મફત છે, પરંતુ કેટલાક પ્રમાણપત્રો માટે પૈસા ખર્ચ થઈ શકે છે.
2. સ્વ-શિક્ષણ: વિદ્યાર્થીઓ તેમની સુવિધા મુજબ અભ્યાસક્રમ પસંદ કરી શકે છે અને જ્યારે ઇચ્છે ત્યારે શીખી શકે છે.
૩. ઇન્ટરેક્ટિવ લર્નિંગ: આ કોર્સમાં વિડીયો લેક્ચર્સ, ક્વિઝ, અસાઇનમેન્ટ્સ અને ચર્ચા મંચનો સમાવેશ થાય છે.
૪. ઉદ્યોગ માન્યતા પ્રાપ્ત પ્રમાણપત્રો: ઘણા અભ્યાસક્રમો ઉદ્યોગ અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત પ્રમાણપત્રો પ્રદાન કરે છે.
5. બહુભાષી: અભ્યાસક્રમો હિન્દી, અંગ્રેજી અને ઘણી પ્રાદેશિક ભાષાઓ સહિત અનેક ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ છે.
સ્વયં કયા વિષયોમાં મદદ કરે છે?
સ્વયં વિવિધ વિષયોના અભ્યાસક્રમો પ્રદાન કરે છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
૧. એન્જિનિયરિંગ: કોમ્પ્યુટર સાયન્સ, ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગ, મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ.
૨. અન્ય અભ્યાસક્રમો: અંગ્રેજી, હિન્દી, ઇતિહાસ, તત્વજ્ઞાન.
૩. સામાજિક વિજ્ઞાન: અર્થશાસ્ત્ર, રાજકીય વિજ્ઞાન, સમાજશાસ્ત્ર, મનોવિજ્ઞાન.
૪. વિજ્ઞાન: ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર, જીવવિજ્ઞાન, ગણિત.
૫. મેનેજમેન્ટ: બિઝનેસ એડમિનિસ્ટ્રેશન, ફાઇનાન્સ, માર્કેટિંગ, માનવ સંસાધન.
૬. ભાષાઓ: અંગ્રેજી, હિન્દી તેમજ અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓ.
સ્વયમના ફાયદા શું છે…
૧. સુગમતા: તમે તમારી સુવિધા મુજબ ગમે ત્યારે, ગમે ત્યાં શીખી શકો છો.
2. ઉપયોગીતા: તમને ટોચની સંસ્થાઓમાંથી ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળું શિક્ષણ મળે છે.
૩. ફી: મોટાભાગના અભ્યાસક્રમો મફતમાં આપવામાં આવે છે. ફક્ત કેટલાક પ્રમાણપત્ર અગ્રણી અભ્યાસક્રમો માટે ચૂકવણીની જરૂર પડે છે.
4. કારકિર્દી વૃદ્ધિ: તમે તમારી કારકિર્દીની તકોને સુધારવા માટે કુશળતા મેળવો છો.
SWAYAM નો ઉદ્દેશ્ય શું છે?
૧. વિદ્યાર્થીઓ: શાળા અને કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ સ્વયંમ અભ્યાસક્રમો દ્વારા તેમનું શિક્ષણ પૂર્ણ કરી શકે છે.
2. કર્મચારીઓ: તમે તમારી કારકિર્દીને આગળ વધારવા માટે તમારી કુશળતા વધારી શકો છો.
૩. ઉદ્યોગસાહસિક: તમે તમારો પોતાનો વ્યવસાય શરૂ કરવા અથવા વધારવા માટે જરૂરી કુશળતા મેળવી શકો છો.
૪. નવી કુશળતા: તમે તમારી રુચિઓ અને શોખ અનુસાર નવી કુશળતા વિકસાવી શકો છો.
સ્વયમની ભાગીદારી..
સ્વયમ અનેક પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓ અને સંગઠનો સાથે ભાગીદારી કરે છે, જેમાંથી કેટલીક આ પ્રમાણે છે:
૧. આઈઆઈટી: ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી
2. IIM: ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટ
૩. વિવિધ યુનિવર્સિટીઓ: ભારતભરની ટોચની યુનિવર્સિટીઓ
૪. ઉદ્યોગ ભાગીદારો: પ્રખ્યાત કંપનીઓના સહયોગથી રચાયેલ અભ્યાસક્રમો
સ્વયં વિવિધ પ્રકારના પ્રમાણપત્રો પ્રદાન કરે છે, જેમાંથી કેટલાક છે:
૧. સ્વ-પ્રમાણપત્ર: તમારા દ્વારા જારી કરાયેલ પ્રમાણપત્ર
2. સંસ્થાકીય પ્રમાણપત્ર: ભાગીદાર સંસ્થા દ્વારા જારી કરાયેલ પ્રમાણપત્ર
૩. ઉદ્યોગ માન્યતા પ્રાપ્ત પ્રમાણપત્રો: ઉદ્યોગ ભાગીદારો દ્વારા જારી કરાયેલા પ્રમાણપત્રો
ભવિષ્યના લક્ષ્યો:
૧. પ્રાથમિક ધ્યેય અભ્યાસક્રમનો વિસ્તાર કરવાનો છે.
2. સુધારેલ ઇન્ટરેક્ટિવ સુવિધાઓ: વર્ચ્યુઅલ લેબ્સ અને અન્ય ઓનલાઇન લાભો.
૩. વૈશ્વિક આઉટરીચ: વિશ્વભરના વિદ્યાર્થીઓ સુધી પહોંચવું.
પડકારો અને તકો:
૧. ડિજિટલ કૌશલ્ય: ડિજિટલ ઉપકરણો અને ઇન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટી દ્વારા દરેક સુધી પહોંચવું.
2. ગુણવત્તા ખાતરી: અભ્યાસક્રમો અને પ્રમાણપત્રોની ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત કરવી.
૩. માપનીયતા: વધતી જતી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે પ્લેટફોર્મને યોગ્ય રીતે ઑપ્ટિમાઇઝ કરવું.
૪. ભંડોળ: પ્લેટફોર્મની જાળવણી અને વિસ્તરણ માટે પૂરતું ભંડોળ પૂરું પાડવું.
યુજીસીએ માહિતી આપી છે કે દેશની કુલ 289 યુનિવર્સિટીઓ તેમના પોતાના પ્લેટફોર્મ પર અભ્યાસક્રમો દ્વારા ‘ક્રેડિટ ટ્રાન્સફર’ સ્વીકારે છે. આ ઉપરાંત, યુજીસીએ દેશની અન્ય યુનિવર્સિટીઓને પણ તેમના અભ્યાસક્રમો દ્વારા ‘ક્રેડિટ ટ્રાન્સફર’ સ્વીકારવા વિનંતી કરી છે. આ નવો અભ્યાસક્રમ શરૂ કરવા પાછળ ઘણા કારણો છે, જેમ કે વિદ્યાર્થીઓના જ્ઞાનમાં વધારો કરવો, ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને શીખવાની તકો પૂરી પાડવી અને શિક્ષણની ગુણવત્તામાં સુધારો કરવો.
9 જુલાઈ, 2017 ના રોજ, આ પોર્ટલ તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ પ્રણવ મુખર્જીએ પોતે લોન્ચ કર્યું હતું. આ પ્લેટફોર્મ પોતે IIT મદ્રાસ દ્વારા સંચાલિત છે. IIT મદ્રાસ પોતે NPETEL પ્લેટફોર્મની સ્થાપક સંસ્થાઓમાંની એક છે. આ અંતર્ગત, મોટી સંખ્યામાં વિદ્યાર્થીઓને શૈક્ષણિક તકો પૂરી પાડવામાં આવે છે.
જો તમે તમારી પસંદગીની ભાષામાં જાવા પ્રોગ્રામિંગ ભાષા શીખવા માંગતા હો, તો સ્વયંમ ઓનલાઈન અભ્યાસક્રમો ઓફર કરે છે.
હાલમાં, માહિતી ટેકનોલોજી ક્ષેત્રમાં વિવિધ પ્રોગ્રામિંગ ભાષાઓનો ઉપયોગ વધી રહ્યો છે. પરિણામે, ઘણા કાર્યો સરળ બની રહ્યા છે. જાવા આ વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં લેવાતી પ્રોગ્રામિંગ ભાષાઓમાંની એક છે. આ પ્રોગ્રામિંગ ભાષા વિવિધ સંસ્થાઓમાં ટૂંકા ગાળાના અને લાંબા ગાળાના અભ્યાસક્રમો દ્વારા વિદ્યાર્થીઓને શીખવવામાં આવે છે. પરંતુ મોટાભાગનો અભ્યાસક્રમ અંગ્રેજીમાં શીખવવામાં આવે છે. તેથી તમને તમારી પસંદગીની ભાષામાં શીખવાની તક આપવામાં આવે છે.
આ ‘સ્વયં’ કોર્ષનું સંચાલન ભારતીય ટેકનોલોજી સંસ્થા (IIT) બોમ્બે દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ કોર્ષ ઓલ ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ ફોર ટેકનિકલ એજ્યુકેશન (AICTE) દ્વારા માન્ય છે. તમે તમારી સુવિધા મુજબ કોર્ષ શીખી શકો છો. આ માટે કુલ 43 ઓડિયો-વિડિયો સ્પોકન ટ્યુટોરિયલ્સ છે. તમે વીડિયો જોઈને પણ નવા વિષયો શીખી શકો છો.
આ પણ વાંચો – PM મોદીના વિદેશ પ્રવાસોમાં ગયા વર્ષે લગભગ 20 કરોડનો થયો ખર્ચ!
