India Pakistan War- પાકિસ્તાનની યુદ્ધ ક્ષમતાઓ પર ગંભીર પ્રશ્નો ઉભા થયા છે. સુરક્ષા એજન્સીના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, પાકિસ્તાન પાસે ઉચ્ચ-તીવ્રતાવાળા યુદ્ધ માટે માત્ર ચાર દિવસનો તોપખાનો દારૂગોળો બાકી છે. યુક્રેન અને ઇઝરાયલને તાજેતરના શસ્ત્ર નિકાસ સોદા બાદ પાકિસ્તાનનો ભંડાર લગભગ ખાલી થઈ ગયો છે, જેના કારણે પડોશી દેશની સંરક્ષણ તૈયારી નબળી પડી રહી છે.
India Pakistan War- પાકિસ્તાની સેના મુખ્યત્વે M109 હોવિત્ઝર, BM-21 મલ્ટીપલ રોકેટ લોન્ચર અને તાજેતરમાં સામેલ કરાયેલ SH-15 માઉન્ટેડ ગન સિસ્ટમ જેવા પ્લેટફોર્મ પર આધાર રાખે છે. પરંતુ સુરક્ષા એજન્સીના સૂત્રો કહે છે કે તેમના માટે પૂરતો દારૂગોળો ઉપલબ્ધ નથી. નવી બંદૂકો SH-15 માટે કોઈ દારૂગોળો બચ્યો ન હતો. હવે પરિસ્થિતિ એવી છે કે પાકિસ્તાન પાસે ફક્ત ચાર દિવસના યુદ્ધ માટે સામગ્રી છે.
પાકિસ્તાનના હોવિત્ઝર, BM-21 રોકેટ અને માઉન્ટેડ ગન સિસ્ટમ્સ દારૂગોળા વિના માત્ર શોપીસ બની ગયા છે. દરમિયાન, આંતરરાષ્ટ્રીય માંગમાં વધારો થવાને કારણે પાકિસ્તાન ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરીઓ (POF) સ્થાનિક જરૂરિયાતો પૂરી કરવામાં અસમર્થ છે. આ પરિસ્થિતિએ પાકિસ્તાનની યુદ્ધ નીતિને ભારે ફટકો આપ્યો છે.
યુક્રેનને દારૂગોળો મળ્યો, સ્થાનિક ભંડાર ખાલી
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને કારણે વૈશ્વિક સ્તરે દારૂગોળાની માંગમાં વધારો થયો, જેને પાકિસ્તાને આર્થિક તકમાં ફેરવી દીધી. જોકે, આ પ્રક્રિયામાં પાકિસ્તાને પોતાની યુદ્ધ તૈયારીઓ દાવ પર લગાવી દીધી. ફેબ્રુઆરી અને માર્ચ 2023 ની વચ્ચે, પાકિસ્તાને યુક્રેનને લગભગ 42,000 BM-21 રોકેટ, 60,000 155mm હોવિત્ઝર શેલ અને 130,000 અન્ય રોકેટ નિકાસ કર્યા, જેનાથી $364 મિલિયનની કમાણી થઈ. જેમાંથી 80% પૈસા સીધા પાકિસ્તાન આર્મીના જનરલ હેડક્વાર્ટર (GHQ) સુધી પહોંચ્યા.
આ સોદા એટલા મોટા હતા કે પાકિસ્તાનના પોતાના ગોદામો ખાલી થઈ ગયા. આ સોદાઓના પરિણામે સંરક્ષણ નિકાસમાં રેકોર્ડ વધારો થયો. આ આંકડો ૨૦૨૨-૨૩માં ૪૧૫ મિલિયન ડોલર સુધી પહોંચે છે. પરંતુ સૂત્રોના મતે, પાકિસ્તાનની પોતાની સેનાને આ ફાયદા માટે ભારે કિંમત ચૂકવવી પડી છે. પાકિસ્તાનની તોપખાના નીતિમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવતા આ શેલ હવે સ્થાનિક ભંડારોમાં લગભગ નહિવત્ છે.
લશ્કરી કવાયતોમાં ઘટાડો, રાશન પર અસર
પાકિસ્તાનની આર્થિક સ્થિતિ પણ ખૂબ જ ખરાબ છે. દેવું વધી રહ્યું છે, વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર ઘટવાના આરે છે અને સેનાને બળતણ અને રાશનમાં ઘટાડો કરવો પડ્યો છે. યુદ્ધ કવાયતો બંધ કરી દેવામાં આવી છે. જો સેના પાસે પેટ્રોલ નહીં હોય, તો ટેન્ક કેવી રીતે ચાલશે? પાકિસ્તાનના ભૂતપૂર્વ આર્મી ચીફ જનરલ બાજવાએ પોતે સ્વીકાર્યું હતું કે જો ભારત સાથે લાંબું યુદ્ધ થશે તો પાકિસ્તાન ટકી શકશે નહીં. 2 મે 2025 ના રોજ યોજાયેલી સ્પેશિયલ કોર્પ્સ કમાન્ડર્સ કોન્ફરન્સની ખાસ બેઠકમાં પણ પાકિસ્તાની સેનાના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ સ્વીકાર્યું હતું કે પરિસ્થિતિ ગંભીર છે.
આ પણ વાંચો- સરહદી તણાવ વચ્ચે પાકિસ્તાને ‘અબ્દાલી’ મિસાઇલનું કર્યું પરીક્ષણ
