SC અને STમાં ક્રીમી લેયર માટે અનામતને લઈને આજે એટલે કે 21 ઓગસ્ટે ભારત બંધની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. ઘણા દલિત અને આદિવાસી સંગઠનોએ ક્રીમી લેયર માટે આરક્ષણ પર સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય વિરુદ્ધ આ બંધનું એલાન આપ્યું હતું. તેમણે અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ અને અન્ય પછાત વર્ગોની અનેક માંગણીઓની યાદી પણ બહાર પાડી છે. ભારત બંધને હવે સંગઠનો સાથે અનેક રાજકીય પક્ષોનું સમર્થન મળ્યું છે.ક્રીમી લેયરની અંદર ક્વોટા અને અનુસૂચિત જાતિ અને જનજાતિ અનામતમાં ક્વોટા લાગુ કરવાના સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય સામે દલિત-આદિવાસી સંગઠનોએ બુધવારે 14 કલાક માટે ભારત બંધનું આહ્વાન કર્યું છે. નેશનલ કોન્ફેડરેશન ઓફ દલિત એન્ડ ટ્રાઈબલ ઓર્ગેનાઈઝેશન નામના સંગઠને સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયને દલિતો અને આદિવાસીઓના બંધારણીય અધિકારોની વિરુદ્ધ ગણાવ્યો છે અને કેન્દ્ર સરકારને તેને રદ કરવાની માંગ કરી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે તાજેતરમાં SC-ST અનામતમાં ક્રીમી લેયરને લઈને નિર્ણય આપ્યો હતો. આ દરમિયાન કોર્ટે કહ્યું હતું કે તમામ SC અને ST જાતિઓ અને જનજાતિઓ સમાન વર્ગ નથી. કેટલીક જાતિઓ વધુ પછાત હોઈ શકે છે. તેના મુદ્દાને સમજાવવા માટે, કોર્ટે એક વ્યક્તિનું ઉદાહરણ આપ્યું જે ગટર સાફ કરનાર અને વણકર તરીકે કામ કરે છે. તેમ છતાં, આ બંને જાતિઓ એસસી કેટેગરીમાં આવે છે, પરંતુ આ જાતિના લોકો બાકીના લોકો કરતા વધુ પછાત છે.
SC/ST અનામતને લઈને હંગામો થયો
કોર્ટે વધુમાં કહ્યું કે આ લોકોના ઉત્થાન માટે રાજ્ય સરકારો SC-ST આરક્ષણનું વર્ગીકરણ અથવા પેટા વર્ગીકરણ કરી શકે છે અને અલગ ક્વોટા નક્કી કરી શકે છે. આવું કરવું બંધારણના અનુચ્છેદ 341ની વિરુદ્ધ નથી. જો કે, કોર્ટે એક સૂચના પણ આપી હતી કે રાજ્ય સરકારો આ નિર્ણય મનસ્વી રીતે લઈ શકે નહીં. આમાં પણ કેટલીક શરતો લાગુ થશે.
ભારત બંધનું એલાન શા માટે કરવામાં આવ્યું?
ભારત બંધનું એલાન કરી રહેલા સંગઠનોનું કહેવું છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે ક્વોટાના નિર્ણયને પાછો ખેંચવો જોઈએ અથવા તેના પર પુનર્વિચાર કરવો જોઈએ. આ સાથે, નેશનલ દલિત ઓર્ગેનાઈઝેશન કોન્ફેડરેશને બીજી એક માંગણી જારી કરીને કહ્યું છે કે સરકારી નોકરીઓમાં એસસી/એસટી/ઓબીસી કર્મચારીઓના જાતિ આધારિત ડેટા તાત્કાલિક જાહેર કરવામાં આવે, જેથી તેમનું સચોટ પ્રતિનિધિત્વ સુનિશ્ચિત કરી શકાય. આવી સ્થિતિમાં, આ બંધ દરમિયાન શું ખોલવામાં આવશે અને શું પ્રતિબંધિત રહેશે તે જાણવું મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે.
ભારત બંધની શું અસર થશે?
હાલમાં કોઈપણ રાજ્ય સરકારે ભારત બંધ અંગે કોઈ સત્તાવાર માર્ગદર્શિકા જારી કરી નથી. જોકે તેમ છતાં પોલીસ પ્રશાસનને એલર્ટ પર રાખવામાં આવ્યું છે. વિરોધ પ્રદર્શન દરમિયાન લોકોની સુરક્ષા માટે ટોચના અધિકારીઓ તમામ જરૂરી પગલાં લઈ રહ્યા છે. ભારત બંધ દરમિયાન પરિવહન સેવાઓને પણ અસર થઈ શકે છે. કેટલીક જગ્યાએ ખાનગી ઓફિસો પણ બંધ થઈ શકે છે.
આ સેવાઓ ચાલુ રહેશે
21મી ઓગસ્ટે ભારત બંધ દરમિયાન હોસ્પિટલો અને એમ્બ્યુલન્સ જેવી ઇમરજન્સી સેવાઓ કાર્યરત રહેશે. સરકારે હજુ સુધી બેંકો અને સરકારી કચેરીઓ બંધ રાખવા અંગે કોઈ આદેશ જારી કર્યો નથી. આવી સ્થિતિમાં, એવું માનવામાં આવે છે કે બુધવારે બેંકો અને સરકારી કચેરીઓ ખુલ્લી રહેશે.
આ પાર્ટીઓ ભારત બંધને સમર્થન આપી રહી છે
દેશના અનેક સંગઠનોએ 21મી ઓગસ્ટ એટલે કે આજે ભારત બંધનું એલાન કર્યું છે. તેને બહુજન સમાજવાદી પાર્ટીના સુપ્રિમો માયાવતી, સપાના વડા અખિલેશ યાદવ, ભીમ આર્મી ચીફ ચંદ્રશેખર આઝાદ સહિત અનેક રાજકીય પક્ષોનું સમર્થન પણ મળ્યું છે. આ સાથે કોંગ્રેસ સહિત કેટલીક પાર્ટીઓના મોટા નેતાઓ પણ આ બંધને સમર્થન આપી રહ્યા છે.
આ પણ વાંચો – રાજ્યસભાની પેટા ચૂંટણી માટે ભાજપે જાહેર કરી ઉમેદવારની યાદી
