હરિયાણા માં સરકાર વિરુદ્ધ કથિત વાતાવરણ હોવા છતાં, કોંગ્રેસને કારમી હારનો સામનો કરવો પડ્યો અને પાર્ટી સરકાર બનાવવામાં નિષ્ફળ રહી. હરિયાણામાં કોંગ્રેસ કેમ હારી? તેની ઘણી આડઅસરો અને કારણો પ્રકાશમાં આવવા લાગ્યા છે. રાજ્યમાં જૂથવાદ પણ હારનું મુખ્ય કારણ હતું. આવો જાણીએ કોંગ્રેસની હારના મોટા કારણો.
હરિયાણામાં, એક સમુદાય એટલે કે જાટ વિરુદ્ધ 35 અન્ય સમુદાયોના કાઉન્ટર ધ્રુવીકરણથી ભાજપને ફાયદો થયો અને હવે તે રાજ્યમાં ત્રીજી વખત સરકાર બનાવવા જઈ રહી છે. ટિકિટની વહેંચણીથી લઈને બળવાખોર ઉમેદવારો સુધી કોંગ્રેસને ત્રીજી વખત સત્તાથી દૂર રાખવામાં પણ મહત્વનો ભાગ ભજવ્યો હતો.
લોકસભા ચૂંટણીમાં રાજ્યમાં 10માંથી પાંચ બેઠકો જીતનાર કોંગ્રેસ પક્ષ વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં વેરવિખેર દેખાયો. રાજ્યમાં ટિકિટ વિતરણમાં ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન ભૂપિન્દર સિંહ હુડ્ડાનું વર્ચસ્વ હતું, જેણે સિરસાના સાંસદ કુમારી સેલજા અને રાજ્યસભાના સાંસદ રણદીપ સિંહ સુરજેવાલા નારાજ થયા હતા. જ્યારે સુરજેવાલા માત્ર તેમના પુત્રને કૈથલમાં જીતાડવા માટે ચૂંટણી પ્રચારમાં સખત મહેનત કરતા જોવા મળ્યા હતા, કુમારી શૈલજાએ ચૂંટણી પ્રચારના પ્રથમ 12 થી 14 દિવસ સુધી પ્રચારમાં ભાગ લીધો ન હતો.
ના
હરિયાણામાં કોંગ્રેસનું રાજ્ય એકમ 2008-2009થી રચાયું નથી. પક્ષના રાજ્ય એકમની રચના 2014માં થઈ હોવા છતાં જૂથવાદના કારણે બૂથ અને જિલ્લા સમિતિઓની રચના થઈ શકી નથી. 2022માં પ્રદેશ પ્રભારી વિવેક બંસલે પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિની રચના માટે યાદી બનાવી હતી પરંતુ આ સમિતિ ક્યારેય અસ્તિત્વમાં આવી નથી. એકંદરે, પક્ષમાં જૂથવાદ એટલો પ્રચલિત છે કે રાજ્યમાં 15 વર્ષથી બૂથ સ્તર અને જિલ્લા સ્તરે કોંગ્રેસનું કોઈ સંગઠન નથી.
હરિયાણા માં લગભગ 12 બેઠકો એવી હતી, જ્યાં કોંગ્રેસના બળવાખોરોને કારણે પાર્ટીને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. બલ્લભગઢ, બહાદુરગઢ, પુંડરી, અંબાલા કેન્ટ, તિગાંવ, ગુહાના, આસંદ, ઉચાના કલાન, સફીડો, મહેન્દ્રગઢ, રાય, રાનીયા. કોંગ્રેસના બળવાખોર ઉમેદવારોને કારણે આ બેઠકો પર કોંગ્રેસના ઉમેદવારો હારી ગયા હતા.
હરિયાણામાં લગભગ સાત બેઠકો એવી હતી જેમાં આમ આદમી પાર્ટીના ઉમેદવારોને કોંગ્રેસના ઉમેદવારોની હારના માર્જિન કરતા વધુ મત મળ્યા હતા. જો ગઠબંધન થયું હોત તો કદાચ પરિણામો અલગ હોત.ભૂપેન્દ્ર સિંહ હુડ્ડા સાથે લડ્યા બાદ કોંગ્રેસ પાર્ટી છોડીને ભાજપમાં જોડાનાર અશોક તંવરને ચૂંટણીના એક દિવસ પહેલા જ પાર્ટીમાં જોડાવાથી જાટ મતો પણ કોંગ્રેસ પાર્ટીમાંથી વિખેરાઈ ગયા. ચૂંટણી પરિણામો દર્શાવે છે કે સિરસા સહિત કેટલીક જગ્યાએ જાટ મતદારો INLDની તરફેણમાં હતા. તંવર સિરસા જિલ્લામાંથી આવે છે અને દલિત પણ છે પરંતુ કોંગ્રેસને આનો લાભ મળ્યો નથી.
કુમારી સેલજા અને અશોક તંવર દલિત સમુદાયમાંથી આવે છે અને રાજ્યના દલિતોના મોટા નેતા માનવામાં આવે છે, પરંતુ આ લોકો તેમના સમુદાયના મત કોંગ્રેસમાં ટ્રાન્સફર કરી શક્યા નથી.
આ પણ વાંચો- ગુજરાત સરકાર ડ્રગ્સ પર લગામ કસવા માટે નવો કાયદો લાવવાની તૈયારીમાં, ફાંસીની જોગવાઇ પર વિચારણા!
