CTS : ચેક ક્લિયરિંગ હવે થોડા કલાકોમાં થઈ જશે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ચેક ક્લિયરિંગના સમયને થોડા કલાકો સુધી ઘટાડવા અને તેની સાથે સંકળાયેલા જોખમોને ઘટાડવાના હેતુથી પગલાંની જાહેરાત કરી છે. હાલમાં, ચેક ડિપોઝિટથી ચેક ક્લિયરન્સમાં બે દિવસ લાગે છે. પરંતુ નવી સિસ્ટમમાં ચેક જમા થયાના થોડા કલાકોમાં ‘ક્લીયર’ થઈ જશે. RBIએ શું કહ્યું? ગુરુવારે ચાલુ નાણાકીય વર્ષની ત્રીજી નાણાકીય નીતિ સમીક્ષાની જાહેરાત કરતા, RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે, “ચેક ક્લિયરિંગને સુવ્યવસ્થિત કરવા, પતાવટના જોખમને ઘટાડવા અને ગ્રાહકોને વધુ સારી સેવાઓ આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, ચેક ટ્રંકેશન સિસ્ટમ (CTS) રજૂ કરવામાં આવી છે. “સીટીએસની વર્તમાન પ્રક્રિયામાં ફેરફાર કરવાની દરખાસ્ત છે.” તેમણે કહ્યું કે આ હેઠળ, વર્તમાન સીટીએસ સિસ્ટમ હેઠળ ‘બેચ’માં પ્રક્રિયા કરવાને બદલે, કામકાજના સમય દરમિયાન સતત ધોરણે ક્લિયરિંગની વ્યવસ્થા કરવામાં આવશે.
આરબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર નવી સિસ્ટમ હેઠળ, ચેકને ‘સ્કેન’ કરવામાં આવશે, થોડા કલાકોમાં રજૂ કરવામાં આવશે અને ક્લિયર કરવામાં આવશે. આના પરિણામે થોડા કલાકોમાં ચેક ક્લિયરિંગ થશે જ્યારે હાલમાં તે બે દિવસ (T+1) જેટલો સમય લે છે. દાસે કહ્યું કે આ સંબંધમાં વિગતવાર માર્ગદર્શિકા ટૂંક સમયમાં જારી કરવામાં આવશે. આ સિવાય આરબીઆઈએ દર પખવાડિયે બેંકો દ્વારા તેમના ગ્રાહકો વિશે આપવામાં આવતી ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઓને રિપોર્ટ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. હાલમાં આ રિપોર્ટ મહિનામાં એકવાર આપવામાં આવે છે.
